Najczęstsze błędy, które mogą popsuć pierwsze wrażenie w kontaktach z przedstawicielami różnych kultur

Czym jest pierwsze wrażenie? Zacznijmy od kilku przykładów...

Wyobraź sobie, że zaprosiłeś na spotkanie potencjalnego dostawcę nowego systemu IT. Nigdy wcześniej nie miałeś okazji go spotkać ani nawet rozmawiać z nim przez telefon. Do pomieszczenia wchodzi dobrze ubrany, uśmiechnięty mężczyzna, porusza się pewnie, sprawia wrażenie charyzmatycznego. Mówi po angielsku, wyjaśnia, że jest Amerykaninem. Przedstawia się z imienia i nazwiska, wyjaśnia swoją rolę w firmie, którą reprezentuje. Wita się pewnym uściskiem ręki. Jego ton głosu jest przyjazny i zarazem zdecydowany. Masz poczucie, że będzie to owocne spotkanie.

Szukasz pracownika do swojego zespołu. Dział HR zorganizował kilka spotkań. Czekasz w swoim gabinecie na pierwszą kandydatkę. Do pokoju wchodzi młoda kobieta. Sprawia wrażenie przestraszonej. Lekko przygarbiona, kurczowo trzyma przed sobą sporą torebkę, nawet na ciebie nie patrzy. Na twoje „witam” nerwowo się tylko uśmiecha. Wygląda jakby zastygła. Już przed zadaniem pierwszego pytania, zaczynasz się zastanawiać, dlaczego dział rekrutacji traci twój czas.

Czy tego chcemy, czy nie, pierwsze wrażenie ma znaczenie. Jest opinią, którą wyrabiamy sobie o osobie na podstawie początkowego kontaktu, wyglądu, mowy niewerbalnej czy pierwszej wymianie kurtuazji. Pierwsze wrażenie może mieć wpływ na to, czy kogoś polubimy czy nie lub czy zyskamy zaufanie, co z kolei wpłynie na nasze nastawienie do konkretnej osoby podczas dalszej interakcji. Informacje, które pozyskujemy o danej osobie na podstawie naszej obserwacji zaważą na tym, jak ocenimy czyjeś cechy osobowości, kompetencje czy profesjonalizm. Pierwsze wrażenie ma duży wpływ na to, czy nasze dalsze relacje będą pomyślne, czy nie.

Jak zatem zrobić dobre pierwsze wrażenie? Oto elementy, które najczęściej zauważamy przy pierwszym kontakcie z nieznajomymi nam jeszcze osobami:

• Mowa ciała – czyli wszystko to, co widzimy, postawa, gesty, mimika, uśmiech, kontakt wzrokowy, sposób poruszania się i tak dalej.
• Ton głosu – czyli to, co słyszymy. Jak szybko mówimy, jak głośno, jak wysoko lub nisko, jaką intonację stosujemy, czy mówimy monotonnie, czy zmieniamy ton...
• Odległość od rozmówcy i kontakt fizyczny z inną osobą – jak blisko drugiej osoby stoimy, jak komfortowo się z tym czujemy, czy witamy się uściskiem dłoni, jaki on jest, mocny czy delikatny, czy może idziemy krok dalej i muskamy lekkim pocałunkiem policzek nowo poznanej osoby.
• Ubranie i akcesoria – czy tego chcemy, czy nie, także nasze ubranie i akcesoria mogą nam pomóc przy wywarciu pierwszego wrażenia. I nie chodzi tu o imponowanie innym drogimi markami, choć to także jest jakaś forma komunikatu, ale o profesjonalny, schludny, elegancki wygląd. Wyobraź sobie przyjście na spotkanie biznesowe w dziurawych dżinsach i rozciągniętym podkoszulku. (No chyba, że pracujesz w branży kreatywnej i w tym przypadku garnitur czy garsonka byłaby dziwactwem!)
• Powitanie – czyli sposób tytułowania drugiej osoby, uścisk ręki, kontakt wzrokowy. Można by się kłócić, że jest to część mowy niewerbalnej, jednak powitanie jest na tyle ważnym elementem pierwszego wrażenia, że celowo je tu wyodrębniamy.
• Pewność siebie – jest okazywana między innymi poprzez to, co mówimy, swobodę wypowiedzi, mowę ciała, bezpośredni kontakt wzrokowy.
• Punktualność – bycie na czas także jest częścią wywierania dobrego pierwszego wrażenia. Nawet jeśli masz dobrą wymówkę, dlaczego jesteś kilka minut spóźniony, to i tak może to pozostawić ślad na dalszej relacji.

Czytając powyższe, zapewne niejeden z nas pomyśli, że przecież to oczywiste, jak kontrolować powyższe elementy, w celu zbudowania pozytywnego pierwszego wrażenia – zawsze na spotkanie trzeba przyjść punktualnie, dobrze wyglądać, szczerze się uśmiechać, utrzymywać kontakt wzrokowy i sprawiać wrażenie pewnego siebie poprzez mowę ciała i ton głosu. I tyle! Czy jednak ktokolwiek pomyślał o tym, że dobre pierwsze wrażenie może się różnić między przedstawicielami różnych kultur?