Menedżer jako przywódca stada w epoce niepewności

  • Co wzorce przywiązania mają wspólnego z relacją szef – pracownicy?
  • Jakie style przywiązania wyróżniamy?
  • Jak menedżer może reagować w obecnej sytuacji niepewności i kryzysu, widząc niepokój pracowników?
SS_52_14.jpg

Relacja to słowo-klucz warunkujące prawidłowy rozwój każdego człowieka. To dzięki umiejętności tworzenia bliskich relacji z rodzicem, a później z grupą stajemy się istotami społecznymi, mogącymi realizować własne potrzeby, cele, dążenia. Ta zdolność wyróżnia nie tylko nas, ludzi, lecz także wszystkie ssaki spośród zwierząt z niższych poziomów ewolucyjnych. Wzorce przywiązania, bo o nich mowa, wskazują, w jaki sposób budujemy związki z innymi. Informują też, z jakim stopniem zaufania wchodzimy w relacje, jak angażujemy się w znajomość i jak zachowujemy się w sytuacji lęku czy zagrożenia. Ewolucyjnie jest to twór, który daje nam sygnał, że znaleźliśmy się w sytuacji zagrożenia życia i powinniśmy poszukiwać wsparcia oraz pomocy od innych osób, aby przetrwać. Wszystko to kształtuje się w ogromnej mierze w pierwszych trzech latach naszego życia, ale skutki sięgają życia dorosłego, zarówno prywatnego, jak i zawodowego. W pierwszych latach życia człowieka osobą, która daje mu poczucie bezpieczeństwa, jest rodzic lub inny ważny opiekun. Później tą osobą może być każdy, z kim łączy nas bliższa relacja, również zawodowa. Dla pracownika zatrudnionego w firmie może być to menedżer. Co to oznacza dla menedżera? Przede wszystkim jest to informacja, że w sytuacji zagrożenia, lęku czy silnego stresu u pracownika aktywuje się system przywiązaniowy. Wiedza, jakie mogą być tego konsekwencje i jak w takiej sytuacji postępować, może być dużym zasobem dla zarządzających.

Style przywiązania

Szczególnie ważny jest fakt, że styl przywiązania jest instynktownym, nieuświadomionym i automatycznym sposobem reagowania. Według badaczy u większości osób, bo u około 70% społeczeństwa, przywiązanie zostało ukształtowane prawidłowo. U pozostałej części na przestrzeni ich wczesnego życia doszło najprawdopodobniej do jakichś trudności w relacji z rodzicem i obecnie w sytuacji stresu, kryzysu, zagrożenia ludzie ci mogą przejawiać dezadaptacyjne sposoby radzenia sobie. Może pojawić się pytanie, po co mi, menedżerowi, ta wiedza? Lepsze zrozumienie może przynieść historia jednego z klientów. Podczas spotkania relacjonował on, że obecna sytuacja epidemiologiczna spowodowała u niego w firmie duże zmiany organizacyjne. Zdecydowana większość pracowników została oddelegowana do pracy w trybie home office, część osób skorzystała też z możliwości opieki nad dziećmi. Wpłynęło to na przeciążenie innych pracowników i kłopoty z obsługą klientów. Mniejsza liczba zleceń i obawy o przyszłość zaczęły skutkować piętrzącymi się trudnościami. Tym, co menedżera najbardziej niepokoiło, był fakt, że jego dotychczasowe sposoby radzenia sobie z takimi trudnościami po prostu nie działały w odniesieniu do pewnej grupy pracowników. Menedżer zastanawiał się, jak to możliwe, że pracownik, który wcześniej był sumienny, świetnie radził sobie z realizacją powierzonych mu zadań, obecnie, pomimo rozmów dyscyplinujących, nie powraca do swojego poziomu pracy i ostatecznie przesyła wniosek o bezpłatny urlop. Ta historia dobrze pokazuje funkcjonowanie osoby, która ma trudności w relacji przywiązaniowej. Tacy pracownicy w obliczu nagłego kryzysu nie zachowują się zgodnie z wcześniejszym schematem i oczekiwaniami menedżera. Permanentny stres aktywuje system przywiązaniowy i realnie wpływa na działanie mózgu, m.in. na ograniczenie funkcji kory przedczołowej (ośrodka kontroli), funkcje językowe, twórcze myślenie, empatię, zdolności matematyczne itd. W takich warunkach mózg przestawia się na myślenie w kategoriach „chcę przeżyć, a nie być lubianym”. Tacy pracownicy mają mniejszy dostęp do swoich zasobów, dlatego też w ekstremalnych sytuacjach prezentują wcześniej niespotykane zachowania. Można przypuszczać, że u pozostałej części zespołu przywiązanie zostało ukształtowane prawidłowo, bo po okresie adaptacji byli oni w stanie powrócić do swoich obowiązków. Osoby te szybciej odnalazły się w nowej rzeczywistości, znalazły w nowej sytuacji miejsce dla siebie i przejawiały większe zaufanie do menedżera.

Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści

Pozostałe 65% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.

Kilka wariantów prenumeraty Pokaż opcje
Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań Wybieram

Abonament już od 83 zł miesięcznie

Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 83 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

WYBIERAM

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 83 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.